Niemal cała gmina Krzyżanowice leży w dolinie górnego odcinka rzeki Odry. W części zachodniej sięga na Płaskowyż Głubczycki, a od południa rozciąga się na przedpole Bramy Morawskiej. Pofałdowany pejzaż gminy związany jest z genezą kotliny Odry i Płaskowyżu Głubczyckiego. Zdecydowana większość tego obszaru leży na wysokości od 180 do 220 m n.p.m. Jedynie piąta część terytorium gminy wznosi się nieco wyżej osiągając kulminację w rejonie Owsiszcz tj. blisko 250 m n.p.m.

Panuje tu łagodny klimat umiarkowany, który kształtują prądy powietrzne związane z bliskim sąsiedztwem Bramy Morawskiej - obniżenia rozdzielającego Karpaty i Sudety. Okres wegetacyjny trwa długo i wynosi 265 dni, co znacząco sprzyja produkcji rolnej.
Główną rzeką gminy jest Odra - w całości uregulowana, a najważniejszymi dopływami rzeka Psina i potok Bełk. Odra prowadzi swe wody szeroką doliną z licznymi starorzeczami. Wyróżnia się kilka teras rzecznych, zbudowanych z iłów, żwirów, piasków i glin, które są eksploatowane.

Gmina zajmuje powierzchnię blisko 7000 ha z czego prawie 80% zajmują użytki rolne. Na wody przypada 7% powierzchni, a na lasy i grunty leśne zaledwie 4%. W przypadku użytków rolnych aż 86% stanowią grunty orne, a reszta to głównie łąki. Uprawą roli zajmuje się około 220 gospodarstw. Liczba mieszkańców wynosi blisko 11,5 tysiąca, przy średnim zagęszczeniu 166 osób/km2. Jednak gęstość zaludnienia w poszczególnych sołectwach jest mocno zróżnicowana.

  Na terenie gminy Krzyżanowice podziwiać można liczne pomniki przyrody - czasem są to pojedyncze drzewa, a często całe ich zespoły zgrupowane przy zamkach i pałacach. Również dzika przyroda w gminie ma się dobrze, a potwierdzeniem tego faktu jest utworzenie aż trzech ostoi Europejskiej Sieci Ekologicznej Natura 2000. Przygraniczne położenie gminy, licznie zabytki oraz fascynująca przyroda stanowią doskonałą podstawę do rozwoju turystyki. To też wyznakowano tu trasy rowerowe o łącznej długości prawie 66 km! Otwarto także ścieżkę edukacyjną na obszarze Granicznych meandrów Odry.

Pod względem administracyjnym gmina Krzyżanowice leży w zachodniej części województwa śląskiego. Południową granicę gminy stanowi państwowa granica z Czechami, wschodnią granicę tworzy sama Odra, a za nią leżą gminy Lubomia i Gorzyce. Z kolei od zachodu sąsiadem jest gmina Krzanowice, a od północy miasto Racibórz.
Przez opisywany obszar przebiegają dwie linie kolejowe łączące Rybnik i Racibórz z Bohuminem. Dogodne trasy samochodowe łączą gminę ze wszystkimi okolicznymi miastami: Raciborzem, Wodzisławiem Śląskim i Rybnikiem, a po stronie czeskiej: Bohuminem i Ostrawą. Tuż obok gminy przebiega autostrada A1.