Dostosowanie się do warunków będących efektem katastrofy klimatycznej to wyzwanie na najbliższe lata. Szczególnie ważne jest zapewnienie wody dla ludzi i gospodarki, a także sprawne ograniczanie negatywnych skutków coraz częstszych i dotkliwszych ekstremalnych zjawisk pogodowych – długotrwałych i głębokich suszy oraz gwałtownych, nawalnych deszczy.
Przyjęte prawie dekadę temu: unijna strategia adaptacji do zmian klimatu i polski „Strategiczny plan adaptacji dla sektorów i obszarów wrażliwych na zmiany klimatu do roku 2020, z perspektywą do roku 2030” wskazywały na nieskuteczność wielu tradycyjnych rozwiązań infrastrukturalnych, jak np. zbiorniki wodne i regulacje rzek, a także na źródła zagrożeń dla stabilności zasobów wodnych, w tym wodochłonność energetyki węglowej. Oba dokumenty, apelując o zmiany w tym zakresie, zwracały jednocześnie uwagę efektywność rozwiązań opartych o potencjał przyrody (potencjał ekosystemów i usługi ekosystemowe). Niestety, kierunki przez nie wyznaczone nie znalazły dotąd odzwierciedlenia na poziomie krajowym. Wręcz przeciwnie, działania podejmowane przez resort właściwy do spraw gospodarki wodnej nie tylko nie mają nic wspólnego z właściwą adaptacją do zmian klimatu, ale – ignorując scenariusze zmian klimatu i ich następstwa, poprzez archaiczność i oderwanie od współczesnej wiedzy – spowodują, że w niedalekiej przyszłości skutki zmian klimatu będą bardziej dotkliwe.
Projekt „Obywatele dla Wody” wychodzi poza apele o oszczędzanie wody w gospodarstwach domowych oraz o pilne i niepozorowane działania adaptacyjne, zmiany systemowe w gospodarowaniu wodą w kraju, konieczne do wdrożenia w sektorach energetyki, rolnictwa i leśnictwa, w planowaniu przestrzennym i projektowaniu inwestycji, mając na celu przede wszystkim zaangażowanie obywateli w budowanie presji na wdrożenie rzeczywistych zmian. Będziemy w nim informować jak powinna wyglądać właściwa adaptacja do zmian klimatu, jakie rozwiązania działają, a jakie są kompletnie nietrafione i szkodzą. Powiemy jak ważne dla łagodzenia skutków katastrofy klimatycznej jest odtwarzanie i ochrona naturalnej retencji, zwiększanie ilości wody magazynowanej w krajobrazie, przywracanie prawidłowego funkcjonowania rzek i ich dolin. Pokażemy, dlaczego i jak bardzo, transformacja sektora energetyki jest istotna dla zachowania zasobów wodnych. Prześwietlimy dokumenty strategiczne kluczowe dla ochrony wód w Polsce i skutecznej adaptacji do zmian klimatu w nadchodzących latach, i będziemy namawiać do zabrania głosu podczas konsultacji społecznych ich dotyczących. To wszystko z aktywnymi obywatelami, także podczas (nad)rzecznych happeningów.
Projekt „Obywatele dla Wody” realizowany jest wspólnie z kolektywem Siostry Rzeki i Towarzystwem na rzecz Ziemi dzięki dotacji programu Aktywni Obywatele –Fundusz Krajowy, finansowanego z Funduszy EOG.
