Jest najmłodszą formą ochrony przyrody utworzoną w celu ochrony bioróżnorodności oraz zachowania określonych typów siedlisk i gatunków które uważane są za cenne i zagrożone w skali całej Europy.
Obszary Natura 2000 łącznie stanowią największy system obszarów chronionych na świecie. Nie wszystkie gatunki można skutecznie chronić w każdym z państw osobno, dlatego spółdziałanie wszystkich państw Unii Europejskiej przynosi najlepsze efekty. Obszary Natura 2000 zostały wyznaczone na terenie całej Unii według jednolitych kryteriów, w taki sposób aby umożliwić zachowanie siedlisk i gatunków ważnych dla Europy.


Podstawę funkcjonowania sieci Natura 2000 stanowią:


Dyrektywa Ptasia (Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2009/147/WE z dnia 30 listopada 2009 r. w sprawie ochrony dzikiego ptactwa - wcześniej dyrektywa Rady 79/409/EWG z dnia 2 kwietnia 1979 r. w sprawie ochrony dzikiego ptactwa) - określa kryteria do wyznaczania ostoi dla gatunków ptaków zagrożonych wyginięciem,


Dyrektywa Siedliskowa (Dyrektywa Siedliskowa - Dyrektywa Rady 92/43/EWG z dnia 21 maja 1992 r. w sprawie ochrony siedlisk przyrodniczych oraz dzikiej fauny i flory) - ustala zasady ochrony pozostałych gatunków zwierząt,